Avrupa’da doğalgaz fiyatları, Rusya ve Ukrayna ordusu ortasında Suca kentini de içeren Kursk bölgesinde başlayan çatışmalar sonrası tırmanan jeopolitik tansiyonun tesiriyle 8 ayın en yüksek düzeyine ulaştı.
Ukrayna ordusunun 7 Ağustos’ta Rus toprağı Kursk bölgesine başlattığı akınların akabinde Rusya-Ukrayna orduları ortasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor. İki ordu ortasındaki çatışmalar kapsamında Ukrayna’nın, Suca doğalgaz giriş noktasına da saldırdığı sav edildi.
Suca gaz giriş noktası, Rus gazının Ukrayna’ya tek giriş noktası pozisyonunda ve Ukrayna sistemine giren doğalgaz Avrupa Birliği’ne (AB) de gönderiliyor.
ING Think’in araştırmasına nazaran, Suca giriş noktasından günlük yaklaşık 42 milyon metreküp doğalgaz akışı gerçekleşiyor.
Söz konusu gaz transitine ait muahedenin bu yıl sonunda bitmesi planlanıyor lakin çatışmalar nedeniyle bu bölgeden gaz transitinde aksaklık yaşanma riski, fiyatlara artış olarak yansıyor.
HAFTA BOYUNCA YÜKSELDİ
Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF’de eylül vadeli kontratlarda 1 megavatsaat gazın fiyatı 6 Ağustos kapanışında 36,7 Euro olurken, çatışmaların ağırlaşmasıyla hafta boyunca yükseliş eğilimini sürdürdü.
Fiyatlar, haftayı 40,4 Euro’yla kapattı. Böylelikle, geçen hafta evvelki haftaya nazaran yüzde 10 artan fiyatlarda son 8 ayın en yüksek düzeyi görüldü.
Öte yandan, ekim vadeli kontratlarda kapanış fiyatı 40,9 Euro ve kasım vadeli kontratlarda 42,8 Euro’ya kadar yükseldi.
Gaz fiyatları en son 4 Aralık 2023’te megavatsaat başı 40,2 Euro’yu görmüştü. Bu tarihten sonra fiyatlar 23 Şubat’ta 24 Euro’ya kadar geriledikten sonra hafif dalgalı bir seyir izlemeyi sürdürmüştü.
ŞOK YARATABİLİR
Analistlere nazaran piyasa, Ukrayna üzerinden gaz transit mutabakatının bu yıl sonunda biteceğine ait kendini hazırlamış olsa da çatışmalar nedeniyle buradaki gaz tedarikinin daha erken kaybedilmesi sistem için bir şok olabilir.
Rus güç şirketi Gazprom’un Temsilcisi Sergey Kupriyanov, cuma günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın Suca bölgesinde Ukrayna ordusu ile yaşanan çatışmaların doğalgaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatlarında artışa neden olduğunu belirterek, “Analistler, gaz fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devam edeceğini düşünüyor” sözünü kullanmıştı.
Ukrayna’nın, Mayıs 2022’de, Avrupa’ya giden Rus doğalgazının üçte birinin geçtiği Sohranivka dağıtım noktasında sevkiyatı durdurmasının akabinde gaz akışı yalnızca Suca noktasından devam ediyor.