Azerbaycan’da düzenlenen 29. BM İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP29) gelişmekte olan ülkelere iklim değişikliğinin tesirleriyle gayret edebilmelerine yardımcı olmak üzere 2035 yılına kadar “yılda 300 milyar dolar finansman sağlaması hedefi” konusunda muahedeye varıldı.
‘Trilyon dolarlık zirve’ olarak isimlendirilen iki haftalık görüşme maratonu vakit zaman sert tartışmalar ortasında gerçekleşti. Azerbaycan’da yapılan BM iklim doruğu COP29’a katılan az gelişmiş ülkeler, 1.3 trilyon dolara muhtaçlık duyulduğunu savunuyordu. Başşehir Bakü’de tepe gergin müzakereler nedeniyle planlanandan 33 saat sonra tamamlanabildi ve bir orta sonuç alınamama riski de ortaya çıktı.
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran, Afrika ülkeleri ismine müzakere yürüten küme, kelam verilen ölçünün “çok az, çok geç” olduğunu kaydetti. Hindistan temsilcisi de “cüzi bir miktar” olarak nitelendirdi. Küçük Ada Devletleri İttifakı Başkanı Cedric Schuster de, “Adalarımız batıyor. Ülkelerimizin bayanlarına, erkeklerine ve çocuklarına bu makus muahedeyi götürmemizi nasıl beklersiniz?” dedi. Muahede, pazar günü Türkiye saati ile sabaha karşı 2 sıralarında açıklanabildi.
‘HİÇBİR ÜLKE İSTEDİĞİNİ ALAMADI’
2035 yılına kadar yıllık 300 milyar dolar vaadinin yanı sıra, 2035’ten itibaren, kamu ve özel kesim kaynakları kullanılarak yıllık 1.3 trilyon dolar dönüşüm fonuna ulaşma maksadı de açıklandı. BM yetkilisi Simon Stiell, mutabakatın “mükemmel olmadığını” kabul etti ve “Hiçbir ülke istediklerinin tamamını alamadı ve Bakü’den, dağ üzere bir sürü işle ayrılıyoruz” dedi.
COP’ta blok halinde müzakere eden ve en az kalkınmış 45 ülkeden oluşan yalnızca bir küme, üyelerinin iklim planlarını uygulayabilmesi için 2030 prestijiyle yıllık 1 trilyon dolara gereksinim duyacaklarını savunuyordu. Pak güce geçişten, çok iklim olaylarına güçlü altyapıya, erken ikaz sistemlerinden, kuraklığa sağlam tarım eserlerine birçok alanda finansman sağlanması gerekiyor.
ZİRVEDE ‘DONALD TRUMP’ ETKİSİ
11 Kasım’da başlayan doruktaki görüşmeler Donald Trump’ın ABD Başkanı seçilmesi ile de şekillendi. Trump, birinci periyodunda ülkesini Paris İklim Anlaşması’ndan çıkarmıştı. Cambridge Üniversitesi’nde milletlerarası iklim müzakereleri uzmanı olan Profesör Joanna Depledge, BBC’ye yaptığı açıklamada dönüşüm fonunun düşük kalmasında Trump’la ilgili iddiaların tesirli olduğunu söyledi. Depledge, “Diğer gelişmiş ülkeler, Trump’ın bir kuruş bile ödemeyeceğinin ve oluşacak açığı kapatmak zorunda kalacaklarının ziyadesiyle farkındalar” dedi.
(ALINTI)